به گزارش مشرق، یک کارشناس ارشد مسائل استراتژیک گفت: سطح و اهمیت موضوع هستهای و ضرورت نقش وزارت خارجه میطلبد که وزارت خارجه نقش فعالتر و جدیتری در موضوع هستهای داشته باشد؛ چرا که کارآمدی دیپلماسی کشور یک ضرورت است.
وی اظهار کرد: در این رابطه آقای ظریف سیاستمداری حرفهای، باهوش و بابرنامه است و فکر میکنم یکی از انتخابهای شایسته و خوب آقای روحانی است که البته در گذشته چند بار مورد عنایت رهبر انقلاب قرار گرفتهاند. همچنین داشتن وزیر خارجهای با حمایت کامل مجلس شورای اسلامی اثر بخشی قوی در موضوعات مختلف سیاست خارجی و نیز مذاکرات هستهای خواهد داشت.
محمدفرهاد کلینی، کارشناس ارشد مسایل استراتژیک در گفتوگو با ایسنا در پاسخ به این پرسش که گره و قفل اصلی مذاکرات هستهای میان ایران و 1+5 چیست؟ گفت: آنچه واقعیت صحنه نشان میدهد ناسازگاری و رفتار نامتوازن طرف مقابل است که به عنوان یک گره اصلی در مذاکرات مطرح است. رفتار آمریکا و اروپا در تشدید تحریمها علیه ایران موجب شده تا هر نوع پیشنهاد و ابتکار عملی محقق و امکانپذیر نشود و روند و سرعت مذاکرات را کند و کم حاصل کند.
وی گفت: برخی از اعضای گروه 1+5 نیز اذعان دارند که مجموعه تحریمهای اعمال شده درباره ایران خارج از چارچوب شورای امنیت سازمان ملل باید حذف شود؛ چرا که در این صورت فضای تعامل سازنده و همکاری در عرصه مذاکرات به وجود میآید.
این کارشناس با انتقاد از وزارت خارجه و دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و دیگر نهادها و ارگانهای ذیربط درباره به ثبت نرساندن فتوای مقام معظم رهبری و بینالمللی کردن ایده حرام بودن سلاح هستهای در سازمان ملل تصریح کرد: تعجب میکنم چرا دستگاههای اجرایی نسبت به انجام این کار اقدامی قوی و شایسته انجام ندادند. این مسأله میتواند به عنوان یک گام بزرگ به روند اعتمادسازی میان دو طرف بسیار کمک کند.
کلینی در ادامه خاطرنشان کرد: باید کیفیت مذاکرات از جدیت بیشتر، پیشنهادهای دقیقتر و قابل اجرا برخوردار شود و ترتیب پیشنهاد و گامها به گونهای نباشد که در مسیر با موانع جدید روبرو شویم.
وی در پاسخ به این پرسش که برخی تحلیلها بر آن است که مدیریت پرونده هستهای از دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی به وزارت خارجه و شخص رییسجمهور باید منتقل شود؟ با اشاره به سه دیدگاه در این رابطه اظهار کرد: گروهی معتقدند پرونده هستهای با توجه به روندی که در گذشته در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی طی کرده است باید در همین جایگاه باقی بماند. گروهی دیگر نیز معتقدند با توجه به سطح مذاکرهکنندگان طرف مقابل و ابعاد مختلف بحث باید تیم مذاکرهکننده ایران نیز هم طراز آن باشد و در نهایت برخی بر این نظرند این موضوع در اختیار دستیار ویژه یا نماینده ویژه رییسجمهور قرار گیرد. البته این تقسیمبندی در چارچوب احتمالهاست، اما با توجه به سطح موضوع و ضرورت نقش وزارت خارجه بهتر است وزارت خارجه نقش مبتکر و فعالتر و جدیتری در موضوع هستهای داشته باشد، لیکن تصمیمگیری نهایی به عهده مقامات و نهادهای عالی باشد.
این کارشناس ارشد مسایل استراتژیک با اشاره به اهمیت و حساسیت برخی موضوعات ملی از جمله بحث هستهای تصریح کرد: در بحث هستهای ضرورت دارد در سطح بالاتری تصمیمگیریها انجام شود و طبیعی است در اینباره نهادهای تصمیمگیرنده باید به طور جدی و دائم نظارت داشته باشند. بنابراین چنانچه پرونده هستهای در اختیار دولت و وزارت خارجه قرار گیرد، ضرورت دارد تا از یک نهاد نظارتی عالی بهرهمند شوند. در عین حال تقسیم ماموریتها و وظایف درباره موضوع هستهای به ویژه در شرایط جدید نیازمند رایزنی مقامات مختلف و صاحب نظر است.
کلینی در پاسخ به این پرسش که تیم مذاکرهکننده هستهای باید از چه چارچوب و کیفیتی برخوردار باشد؟ اظهار کرد: با توجه به موضوع و استمرار مذاکرات از گذشته تاکنون و ضرورت اجماع ملی در این بحث برای ایران باید از کلیه ظرفیتها در تیم مذاکرهکننده استفاده شود. همچنین درباره کیفیت مذاکرهکنندگان، تاکتیکها و چگونگی رسیدن به ابتکارات جدید باید سیاستها و اهداف دولت جدید با جامعیت منافع ملی لحاظ شود و در این چارچوب استفاده مشورتی از افراد تیم گذشته مانع این بحث نیست و مفید است که با تمام ظرفیت ملی گامها تنظیم شود.
وی درباره تاکید طرف 1+5 مبنی براین که ایران حتما باید اولین گام را بردارد، گفت: این که چه کسی اولین گام را بردارد، مسالهای پروتکلی یا شخصی نیست و نباید اینگونه القاء شود که هر کس گام اول را بردارد به معنی شکست اوست.
کلینی ادامه داد: آنچه مشاهده میشود این است که غرب با سیاستهای چندگانهاش نسبت به تند کردن شرایط اقداماتی انجام داده است که حتی مورد اعتراض کشورهای غربی نیز قرار گرفته است و همین مساله یکی از عوامل بیاعتمادی ایران به گروه 1+5 است که در چارچوب مذاکرات یک رویکرد دارند و خارج از آن رویکردی دیگر.
این کارشناس مسایل بینالملل تصریح کرد که غرب و آمریکا باید رفتار خود را نسبت به ایران خارج از سیستم و چارچوب مذاکرات تصحیح کند در غیر این صورت مذاکراتی غیرسازندهای را شاهد خواهیم بود.
وی خاطرنشان کرد: استمرار این سیاست از سوی غرب به سیاست "تقابل گزنده" دامن میزند. شرایط فعلی حاکم بر موضوع هستهای و مذاکرات را ایران پدید نیاورده است. به طوری که در حوزه آمریکا بین کاخ سفید، کنگره و شورای امنیت نسبت به شدت بخشیدن به تحریمها علیه ایران اختلاف نظر اساسی وجود دارد و این را اغلب کشورهای دنیا میدانند.
کلینی درباره معرفی محمد جواد ظریف به عنوان وزیر خارجه پیشنهادی دولت
یازدهم گفت: سالهای سال با آقای ظریف آشنایی دارم. او همواره شخصیتی مثبت،
آرام دارد و مورد توجه و وثوق مقامات عالی کشور نیز است و در موضوعات
مختلف از جمله قطعنامه 598 نقش بسزایی داشته است. ظریف سیاستمداری حرفهای،
باهوش و با برنامه است.